Gijs Degrande: “N-VA wil loodzware handschoen aantrekken en Beernem terug op de rails krijgen”.

Over iets minder een jaar is het aan u! Op zondag 13 oktober 2024 mag u zich opnieuw - of voor de eerste keer- uitspreken over het bestuur en het beleid in Beernem. Wat u ervan vond, de voorbije zes jaar, en hoe u het graag of liever ziet. De voorbije weken kon u in de krant al verschillende gemeenterapporten lezen. Tegelijk startte het gemeentebestuur met een zoveelste burgerbevraging. Eén ding is zeker: de komende maanden wordt u overladen met een  overdaad van berichten op de sociale media vol trots borstgeklop en nieuwe verkiezingsbeloftes, de één nog mooier dan de andere. Maar hoe gaat het nu écht met onze gemeente? Hoe staat Beernem er vandaag voor en wat betekenen al die mooie aankondigingen voor de toekomst? Wij vroegen het aan onze fractieleider Gijs Degrande. Gijs was tussen 2013 en 2018 de eerste schepen van Beernem en behaalde tijdens de vorige gemeenteraadverkiezingen met 2103 het hoogste aantal voorkeurstemmen van alle kandidaten. 

Gijs, welke projecten sprongen de voorbije legislatuur positief in het oog?

Dat was ongetwijfeld de vernieuwing van de Beernemstraat en de Scherpestraat. Daarnaast werden recent ook de werken voor een nieuwe riolering en volwaardige fietspaden in de Akkerstraat en de Beverhoutsveldstraat opgestart. Beide projecten worden na jarenlange voorbereiding eindelijk uitgevoerd. Veilig fietsen is voor de N-VA altijd al een prioriteit, en was ook de reden om de vorige legislatuur als schepen van Openbare Werken de beide projecten op te starten.

Hoe komt het dan dat heel  wat inwoners vragen hebben over het gebrekkige onderhoud van straten en fiets- en voetpaden aan?

Het openbaar domein in Beernem is veel meer dan die grote verbindingswegen. De voorbije jaren zagen we dat de huidige bestuursploeg stelselmatig de budgetten voor het onderhoud en het beheer van het patrimonium en de weginfrastructuur heeft teruggeschroefd. Het reguliere onderhoud werd beperkt tot de vernieuwing van het Galgeveld en wat oplapwerk in andere straten. Ander grote projecten werden uitgesteld of afgevoerd, zelfs de trots aangekondigde fietspaden naar Hertsberge en Wingene. Zo bouwde de meerderheid een blijvende achterstand op.

De gemeente heeft zo’n veertig gebouwen die het bezit en beheert.  Wat is de situatie op dat vlak?

Ook daar zijn de voorbije jaren amper investeringen of onderhoudswerken gebeurd. Zo is het bang afwachten hoe lang het versleten dak van sporthal Den Akker het nog houdt. Ook de gebouwen in De Kleuterweelde zijn ondanks veel beloftes nog altijd niet grondig gerenoveerd. In 2019 voerde het onafhankelijke onderzoeksbureau Idea Consult trouwens een audit door. Een van de belangrijkste conclusies was dat er in onze gemeente een totaalgebrek aan visie is op vlak van patrimoniumbeheer. Dat deed bij de N-VA alle alarmbellen afgaan.

Wat betekent dit alles voor de volgende bestuursploeg?

Wegen en gebouwen moet je blijvend onderhouden om de levensduur te verlengen. Dat is de voorbije jaren dus amper gebeurd. De huidige achterstand van het gemeentelijk patrimonium kun je eigenlijk zien als een verdoken schuldenberg en die wegwerken wordt een belangrijke en noodzakelijke opdracht voor de volgende bestuursploeg. Zo niet wordt die sneeuwbal enkel groter en geraken we nog meer achterop. We moeten die kerntaken opnieuw ernstig nemen.

Hoe verklaar je dan dat het investeringsbedrag in Beernem  de voorbije legislatuur hoger was dan het Vlaamse gemiddelde?

Deze legislatuur zal er 24 miljoen euro worden geïnvesteerd. Dat is goed voor 22% van alle gemeentelijke uitgaven.Dat hoge bedrag komt door de weigering van de meerderheid om bij de bouw van het nieuwe zwembad samen te werken met andere partners en hun keuze om het volledige project zelf te financieren. Laat het duidelijk zijn: het is uiteraard een goede zaak dat er straks opnieuw kan gezwommen worden in Beernem. Een oplossing voor het zwembad stond in het verkiezingsprogramma van elke Beernemse partij. Ook in dat van de N-VA. Alleen, wij hadden het dossier anders aangepakt. En dat is door samen te werken met onze buurgemeenten, instellingen of private partner. Zo hadden we de kosten kunnen spreiden en dus ook de factuur drukken. Dat is verantwoordelijk bestuur. Dat is eigenlijk gewoon een kwestie van gezond verstand. 

Zijn er de komende jaren naast de afbetalingen voor het gebouw nog andere kosten verbonden aan het nieuwe zwembad?

Farys raamt de toekomstige loonkost voor de redders in het zwembad  zwembadpersoneel op maar liefst 1 miljoen euro per jaar.  Als je weet dat een bestuursperiode zes jaar telt, weet je meteen hoeveel toekomstige uitgaven al ingenomen zijn. Verder weigert de huidige bestuursploeg om 620.000 euro vrij te maken voor de afbraak van het oude Bloemendalebad. Daardoor  staat  het gebouw al jaren te verkrotten met alle risico’s op vlak van veiligheid en de gezondheid van dien. Wél besliste het huidig bestuur dat Jeugdhuis The Nooddle een nieuw onderkomen krijgt op de plaats van het oude zwembad. Die beslissing is ofwel een ongedekte cheque, ofwel, en daar lijkt het op, een zeer vrijblijvende belofte.

Opmerking: dit interview werd afgenomen begin oktober. Begin december besliste het gemeentebestuur bij de wijziging van de meerjarenplanning om 400.000 euro te investeren in de afbraak van het zwembad.

Hoe zit het met die andere grote investering, de vernieuwing van de gemeenteschool?

Dat dossier is op het einde van de legislatuur nog altijd problematisch. De leerlingen van zowel de Notelaar als de Bevertjes dreigen de komende jaren in een bijzonder moeilijke situatie te komen. Bovendien kosten de bouw van een tijdelijk internaat en de huur van klascontainers honderdduizenden euro’s. Hoewel we met de N-VA al jarenlang aandringen op de renovatie van De Notelaar, is de enige verantwoorde beslissing om de pauzeknop even in te duwen en de werken uitstellen tot De Bevertjes zicht krijgen op de verhuis naar hun nieuwe locatie in Brugge. Zo besparen we een half miljoen euro voor tijdelijke maatregelen én vooral de leerlingen en leerkrachten enkele jaren onnodig leed.

Er wachten dus heel wat uitdagingen op de volgende beleidsploeg? Hoe moeten wie die aanpakken?

Willen we opnieuw perspectief bieden,  dan moeten we de gemeente allereerst opnieuw op een gezond financieel traject brengen. En dat is nodig, want er zijn nog een pak andere uitdagingen.  Na de investeringen vorige legislatuur in het Huis van het Kind is, zijn de plannen voor de Buitenschoolse Kinderopvang in de Diksmuidse Boterweg opgeborgen en ook de broodnodige investeringen in de BKO in de Beukendreef werden ‘on hold gezet’.

De vorige legislatuur stippelde de N-VA een traject uit rond de vernieuwing van de jeugdlokalen? Wat is daar de stand van zaken?

Jammer genoeg is die koers sinds 2018 volledig stilgevallen. Na de bijkomende ruimte voor Chiro Sint-Joris, de nieuwe lokalen voor de Scouts en voor de Chiro in Oostveld moesten Oranje, de KLJ’s en de Stekkertjes deze legislatuur aan de beurt komen. Helaas. En de waterschade in OC De Kleine Beer, een onvoorziene tegenvaller, toont de nood aan voldoende goede gemeenschapsvoorzieningen. Maar de – wederom- noodzakelijke investeringen in het Bargegebouw werden niet uitgevoerd en het gerenoveerde Schepenhuys in Oedelem werd gesloten. Als gemeenschapspartij maken wij een andere keuze.  

In verkiezingstijd worden steevast grote aankondigingen gedaan. Hoe staat het met de realisatie van die programma’s?

Vooral CD&V maakte in aanloop van de verkiezingen in 2018 heel wat beloftes.  ‘The proof of the proof of the pudding is in the eating,’ zegt men. En dan smaakt die toch flets. Waar blijven de kunstgrasvelden voor de voetbalvelden? Wat is er gebeurd met de plannen voor een gemeentelijk archief? Wanneer komt er een brandweerpost in onze gemeente? En wanneer wordt eindelijk voorzien in openbare toiletten in de verschillende dorpskernen? Met de N-VA hebben we de burgemeester en zijn partijgenoten tijdens de gemeenteraad de voorbije jaren verschillende keren daaraan herinnerd. Het blijken één voor één dure beloftes die helaas een lege doos blijken te zijnEn dat doet het vertrouwen in de Beernemse politiek natuurlijk geen goed. Integendeel. Dat is ook een verantwoordelijkheid die politici dragen.

Wat is er de voorbije jaren gebeurd op vlak van cultuur in Beernem?

Net als op vlak van patrimonium en openbaar domein was er ook op dat thema maar weinig beweging.  Voor CD&V Beernem  is cultuur nooit echt belangrijk geweest maar nog nooit was er zo weinig aandacht als de voorbije jaren. Het cultureel beleid dat de N-VA in de periode tussen 2013 en 2019 had uitgebouwd, werd abrupt stopgezet en er kwam niets in de plaats. Op socio-cultureel vlak moeten de verenigingen alles maar zelf organiseren maar tegelijk stortte het gemeentebestuur slechts  70.000 euro van de 165.000 euro Vlaamse coronamiddelen voor verenigingen effectief aan hen door.  We zagen enkele leuke erfgoedactiviteiten, maar de opbouw van het structureel beleid rond onroerend erfgoed werd niet verder gezet.

Hoe gaf het gemeentebestuur deze legislatuur nieuwe impulsen aan onze ondernemers?

Daar kunnen we op antwoorden met één cijfer. Amper 1% van de gemeentelijke middelen werd deze legislatuur specifiek vastgelegd voor lokale economie. Het hoeft dus niet te verbazen dat er geen vernieuwing is geweest voor onze ondernemers en landbouwers. Nochtans blijven zij de motor vormen van onze welvaart, ook in Beernem.

Hoe gaat de N-VA de verandering weer aanknopen met de verandering die het in 2013 heeft ingezet maar die nu is volledig stilgevallen?

De aangehaalde voorbeelden tonen aan dat het opnieuw ambitieuzer mag en dat het beter kan. De komende jaren moeten we een inhaalbeweging maken zodat we in 2030 opnieuw meedoen. Dat wordt niet eenvoudig maar het moet. Laat ook duidelijk zijn dat we niet alles in één keer kunnen realiseren.  Beleid voeren betekent keuzes maken. Beleidsverantwoordelijkheid opnemen, betekent ook die keuzes uitleggen. Wat kan wel en wat niet. Die keuzes worden wat de N-VA betreft ook voor de verkiezingen uit gelegd. Het is aanlokkelijk maar al te gemakkelijk voor de verkiezingen de hemel te beloven om de dag erna te zeggen dat de beloftes niet haalbaar zijn. Alsof die realiteit pas na de stembusgang gekend is. Dat versterkt zoals gezegd enkel het wantrouwen in de politiek.

In dat opzicht zijn de politieke keuzes van CD&V, Groen en Vooruit dan ook moeilijk te onderschatten: door het gebrek aan investeringen in het openbaar domein en de gemeentelijk gebouwen is een structurele achterstand opgebouwd; het beleid op domeinen als kinderopvang, cultuur, lokale economie, jeugd en erfgoed is nagenoeg stilgevallen. Veel verkiezingsbeloftes zijn uiteindelijk loze aankondigingen gebleken en de gemaakte beleidskeuze zullen nog jarenlang hun schaduw werpen op de gemeentekas. De realiteit waarbinnen deze vaststellingen gemaakt worden, drukt de gemeente Beernem enkel nog meer tegen de muur. Ondanks de torenhoge uitgaven én de gestegen inkomsten staan de gemeentelijke kerntaken onder druk, laat staan dat er nieuw beleid is ontwikkeld.

Op vlak van het verhogen van de belastingen wisten CD&V, Groen en Vooruit wel duidelijk het verschil te maken?

Dat klopt jammer genoeg. Zo was Beernem  één van de vijf op 300 Vlaamse gemeenten die in 2019 zowel de personenbelasting als de onroerende voorheffing heeft verhoogd. Daardoor waren de belastinginkomsten nog nooit groter dan vandaag.  Voor de onroerende voorheffing spreken we dit jaar over een stijging van ongeveer 27% ten opzichte van het begin van de bestuursperiode[GD1] . Met de index is de gemeentelijke belastingdruk op de Beernemnaar enkel nog toegenomen. Bovendien kon de gemeente op nooit eerder geziene extra middelen van de Vlaamse overheid rekenen. Mits wat meer inspanningen had de meerderheid nog meer Vlaamse of federale middelen kunnen binnenhalen r. De schatkist van Beernem was er nog nooit slechter aan toe. De centen zijn op, verteerd. De fragiele begroting botst op haar limieten en heeft geen enkele buffer meer. De voorbije crisissen toonden nochtans hoe belangrijk het is om een reserve, een financieel stootkussen te hebben.

De huidige beleidsploeg diende inderdaad het hoofd te bieden aan een aantal crisissen? Is ze daarin geslaagd?

Tijdens de coronacrisis is veel gecommuniceerd, maar op die domeinen waar het lokale bestuur het verschil kon maken, is bijzonder weinig gebeurd. En als we kijken naar de energiecrisis, dan was het antwoord van de meerderheid om de bouwpremies meer dan te halveren. De hele legislatuur heeft men gewerkt aan een klimaatplan maar er resten tijd noch middelen om het uit te voeren. Een bewuste groene kiezer kan hier toch enkel teleurgesteld over zijn. Ook daar moet het ambitieniveau de hoogte in. Verstandige en duurzame investeringen in zonnepanelen en een doorgedreven renovatie van het gemeentelijk patrimonium bijvoorbeeld.

Hoe moet de gemeente zich voorbereiden op een eventuele nieuwe crisis?

Met zekerheid komt er een nieuwe crisis. Binnen één jaar, vijf jaar of tien. Om die het hoofd te bieden, is een robuuste begroting nodig. En die is er vandaag niet. Dat wordt de loodzware opdracht van de volgende bestuursploeg. Wie dat ook zal zijn.  En dan zijn er nog de uitdagingen waar die met een rotvaart op ons afkomen: meer verkeer en complexere mobiliteit, elektrificatie van wagenpark en van onze ondernemingen, de appartementisering van de woonkernen en het omgaan met onze open ruimte, hoe houden we wonen betaalbaar en last but not least is er het debat rond schaalvergroting, identiteit en diensverlening. Allemaal keuzes die de toekomst van onze gemeente voor de komende decennia bepalen. En die willen wij met N-VA mee maken.

Dus de N-VA is bereid om die loodzware handschoen op te nemen?

Wij doen weinig beloftes, tenzij goed, verantwoordelijk bestuur met een duidelijke maar realistische ambitie. De N-VA wil de gemeente terug op de rails krijgen. Wie durft en kan dit anders doen?  Aan u om deze vraag te beantwoorden. Aan u de keuze. U bepaalt. In oktober 2024.